Chú thích Trần Thị Đang

Ghi chú

  1. Năm 1769 khi bà ra đời, huyện Hương Trà vẫn thuộc phủ Triệu Phong xứ Thuận Hóa. Đến thời Gia Long, huyện Hương Trà trở thành một phần của dinh Quảng Đức; thời Minh Mạng dinh Quảng Đức mới đổi tên thành phủ Thừa Thiên.
  2. Sách ngọc: chữ Hán là "dao biên" (瑤編), chỉ sách ghi chép việc trong nội cung (cung của các bà gọi là Dao Cung, sánh với cung của Tây Vương Mẫu trên núi Côn Luân).
  3. Chữ Hán là "Đồng sử", tức sách sử của nữ quan ghi chép việc các hậu phi cung tần.
  4. "Tư trai" là một bài thơ trong phần Đại nhã thuộc Kinh thi, nội dung ca ngợi đức tốt của bà Thái Nhậm, mẹ đẻ của Chu Văn Vương.
  5. Một cung điện xây vào thời Hán Cao Đế, còn có tên cũ là cung Trường Tín. Sau khi con ông là Hán Huệ Đế nối ngôi, cung Trường Lạc trở thành nơi ở riêng của mẹ vua là Lã Thái hậu.
  6. Khánh điển: dịp lễ mừng long trọng, ở đây chỉ Thánh thọ 70 tuổi của Thái hậu.
  7. Ấn vàng Nhân Tuyên Từ Khánh Hoàng Thái Hậu chi bảo (仁宣慈慶皇太后之寶) đúc bằng vàng 8 tuổi rưỡi. Hiện thuộc quản lý của Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Việt Nam.
  8. Nguyên văn là "dâng lời xưng tụng như núi" (獻如山之頌), tức là ngâm bài Thiên bảo trong phần Tiểu Nhã thuộc Kinh Thi để chúc thọ. Trong bài có câu chúc tụng trường thọ như núi Nam: Như Nam sơn chi thọ (如南山之壽)
  9. Khuê: phòng nhỏ trong cung hoặc trong nhà. Khổn: cửa buồng. Khuê khổn là chốn đàn bà con gái ở, ở đây chỉ hậu cung do bà Thuận Thiên cai quản.
  10. Chỉ vua Gia Long.
  11. Chỉ vua Minh Mạng.
  12. Ấn vàng Nhân Tuyên Từ Khánh Thái Hoàng Thái hậu chi bảo (仁宣慈慶太皇太后之寶) đúc bằng vàng 8 tuổi rưỡi. Hiện thuộc quản lý của Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Việt Nam.
  13. Chỉ vợ của vua Hạ Vũ, người thuộc tộc Đồ Sơn thị, có công giúp Hạ Vũ dựng cơ đồ.
  14. Nhắc lại chuyện năm xưa khi Thuận Thiên Cao Hoàng hậu mơ thấy thần trao cho cái ấn tỷ màu đỏ sáng rực, sau đó sinh ra vua Minh Mạng.
  15. Giản Địch sinh ra Tiết, tổ nhà Thương.
  16. Chỉ bà Thuận Thiên hưởng phúc qua ba đời vua: Gia Long, Minh Mạng, Thiệu Trị.

Chú thích

  1. Nguyễn Phước tộc thế phả, trang 220
  2. 1 2 Thi Long (1998). Nhà Nguyễn chín Chúa mười ba Vua. Da Nang: Đà Nẵng Publishing House. pp. 85.
  3. 1 2 3 4 Đại Nam liệt truyện, tập 2 2006, tr. 42.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_liệt_truyện,_tập_22006 (trợ giúp)
  4. Đại Nam liệt truyện, tập 2 2006. Phần Trần Hưng Đạt. Hà Nội: Nhà xuất bản Giáo dục.
  5. Đại Nam thực lục, tập 2 2006, tr. 127.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_thực_lục,_tập_22006 (trợ giúp)
  6. Đại Nam thực lục, tập 2 2006, tr. 384.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_thực_lục,_tập_22006 (trợ giúp)
  7. Quốc triều chính biên toát yếu 1972, tr. 57.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFQuốc_triều_chính_biên_toát_yếu1972 (trợ giúp)
  8. 1 2 Đại Nam liệt truyện, tập 2 2006, tr. 43.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_liệt_truyện,_tập_22006 (trợ giúp)
  9. Nguyễn Phước tộc thế phả, trang 277
  10. Nguyễn Phước tộc thế phả, trang 286
  11. Đại Nam nhất thống chí, tập 2 2006, tr. 235.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_nhất_thống_chí,_tập_22006 (trợ giúp)
  12. Đại Nam liệt truyện, tập 2 2006, tr. 44.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_liệt_truyện,_tập_22006 (trợ giúp)
  13. 1 2 3 Đại Nam liệt truyện, tập 2 2006, tr. 48.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_liệt_truyện,_tập_22006 (trợ giúp)
  14. Đại Nam thực lục, tập 4 2006, tr. 977.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_thực_lục,_tập_42006 (trợ giúp)
  15. 1 2 Đại Nam thực lục, tập 2 2006, tr. 474.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_thực_lục,_tập_22006 (trợ giúp)
  16. Đại Nam thực lục, tập 5 2006, tr. 201.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_thực_lục,_tập_52006 (trợ giúp)
  17. 1 2 3 Đại Nam liệt truyện, tập 2 2006, tr. 50.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_liệt_truyện,_tập_22006 (trợ giúp)
  18. 1 2 3 Đại Nam liệt truyện, tập 2 2006, tr. 52.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_liệt_truyện,_tập_22006 (trợ giúp)
  19. Đại Nam thực lục, tập 6 2006, tr. 204.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_thực_lục,_tập_62006 (trợ giúp)
  20. Đại Nam thực lục, tập 6 2006, tr. 289.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_thực_lục,_tập_62006 (trợ giúp)
  21. 1 2 Đại Nam liệt truyện, tập 2 2006, tr. 53.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_liệt_truyện,_tập_22006 (trợ giúp)
  22. Đại Nam thực lục, tập 6 2006, tr. 728.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_thực_lục,_tập_62006 (trợ giúp)
  23. Đại Nam thực lục, tập 6 2006, tr. 782.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_thực_lục,_tập_62006 (trợ giúp)
  24. 1 2 Khâm định Đại Nam Hội điển Sự lệ, quyển 8 1992, tr. 292.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFKhâm_định_Đại_Nam_Hội_điển_Sự_lệ,_quyển_81992 (trợ giúp)
  25. 1 2 Đại Nam liệt truyện, tập 2 2006, tr. 55.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_liệt_truyện,_tập_22006 (trợ giúp)
  26. Đại Nam thực lục, tập 6 2006, tr. 938.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_thực_lục,_tập_62006 (trợ giúp)
  27. Đại Nam thực lục, tập 5 2006, tr. 679.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_thực_lục,_tập_52006 (trợ giúp)
  28. Đại Nam thực lục, tập 5 2006, tr. 756.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_thực_lục,_tập_52006 (trợ giúp)
  29. Đại Nam thực lục, tập 6 2006, tr. 920.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_thực_lục,_tập_62006 (trợ giúp)
  30. 1 2 3 Khâm định Đại Nam Hội điển Sự lệ, quyển 8 1992, tr. 296.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFKhâm_định_Đại_Nam_Hội_điển_Sự_lệ,_quyển_81992 (trợ giúp)
  31. Khâm định Đại Nam Hội điển Sự lệ, quyển 8 1992, tr. 297.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFKhâm_định_Đại_Nam_Hội_điển_Sự_lệ,_quyển_81992 (trợ giúp)
  32. Đại Nam liệt truyện, tập 2 2006, tr. 57.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFĐại_Nam_liệt_truyện,_tập_22006 (trợ giúp)